Ιστορικοί χρόνοι

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιπάρου κατά τους ιστορικούς χρόνους ήταν Φοίνικες από τη Σιδώνα, τους οποίους διαδέχθηκαν διάφοροι κατακτητές. Στην αρχαιότητα η Αντίπαρος ήταν γνωστή ως Ωλίαρος και με αυτή την ονομασία την αναφέρει ο Έλληνας γεωγράφος του 3ου π.Χ. αιώνα Ηρακλείδης ο Κριτικός (ή Κρητικός) στο έργο του “Περί νήσων”. Το έργο αυτό δυστυχώς δεν σώζεται, αλλά σχετικό με την Αντίπαρο απόσπασμα σώζει ο σπουδαίος γραμματικός της πρωτοβυζαντινής περιόδου (αρχές 6ου μ.Χ. αιώνα) Στέφανος Βυζάντιος: “…Ωλίαρος των Κυκλάδων μία, περί ης Ηρακλείδης ο Ποντικός εν τω περί νήσων ούτω φησίν. Ωλίαρος Σιδωνίων άποικος, απέχουσα Πάρου σταδίους νη”. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Βυζαντινός γραμματικός αναφέρει λανθασμένα το όνομα του αρχαίου Έλληνα γεωγράφου, συγχέοντάς τον με τον φιλόσοφο του 4ου π.Χ. αιώνα Ηρακλείδη από την Ηράκλεια του Πόντου. Την Ωλίαρο ακόμη αναφέρουν ο Έλληνας γεωγράφος και ιστορικός Στράβωνας (67 π.Χ. – 23 μ.Χ.), στο Ι’ βιβλίο των “Γεωγραφικών” του: “…Κίμωλον και Πρεπέσινθον και Ωλίαρον…Τας μεν ουν άλλας των δώδεκα νομίζω, την δε Πρεπέσινθον και Ωλίαρον και Γύαρον ήττον”, αλλά και ο Λατίνος συγγραφέας Πλίνιος (23-79 μ.Χ.) στον 4ο τόμο της “Φυσικής Ιστορίας” του. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο αυτοί συγγραφείς αναφέρουν επίσης την Πρεπέσινθο, δηλαδή το Δεσποτικό. Η πρώτη αναφορά της Αντιπάρου με τη σημερινή ονομασία της γίνεται μόλις τον 13ο αιώνα. Η λέξη όμως είναι αρχαία, καθώς, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Αντίπαρος ήταν ένας από τους 50 γιους του Αιγύπτου, ο οποίος δολοφονήθηκε, όπως και 48 από τα αδέλφια του, από τη σύζυγό του Κριτομηθέα, μία από τις 50 Δαναΐδες.