Η ομιλία του Δημάρχου Αντιπάρου για την υγεία («Ημερίδα για την Υγεία σε νησιωτικές περιοχές»)
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι,
Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μου δίνετε να εκφράσω ως δήμαρχος Αντιπάρου και εκ μέρους του δήμου Αντιπάρου τα προβλήματα που υπάρχουν στην παροχή υγείας στην Αντίπαρο τα τελευταία χρόνια.
Διατελώ δήμαρχος στο νησί τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτή είναι η δεύτερη δημοτική θητεία και διαπιστώνω όλα αυτά τα χρόνια ότι υπάρχει μία συστηματική προσπάθεια να υποβαθμίζεται διαρκώς και με πολλούς τρόπους αυτή η ελάχιστη και στοιχειώδης δομή υγείας που διαθέτουμε στην Αντίπαρο.
Τα κύρια προβλήματα μας επιγραμματικά καταρχήν, καθώς θα αναφερθώ και πιο αναλυτικά σε λίγο, είναι οι μετακινήσεις των γιατρών της Αντιπάρου για την εξυπηρέτηση των αναγκών του ΚΥ –ανάγκες που δικαιολογήθηκαν ως έκτακτες πριν τρία χρόνια, αλλά παραμένουν διαχρονικές και υπερκομματικές(!)- με αντίστοιχη μετακίνηση αγροτικών γιατρών από την Πάρο για τις κενές εφημερίες και η προβληματική διαχείριση του επείγοντος περιστατικού λόγω άρνησης του ΕΚΑΒ να μεταβεί στο νησί μας.
Ο δήμος έχει καταθέσει πρόσφατα, σε μία προσπάθεια διαφύλαξης και ενίσχυσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στο νησί μας, ένα αίτημα στο Υπουργείο Υγείας που θα φροντίσουμε να το υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο και που θα σας διαβάσω αμέσως τώρα, καθώς επεξηγεί όλα τα προβλήματα μας:
(ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΙΤΗΜΑ, ΟΠΩΣ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΤΕΘΕΙ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ)
ΠΡΟΣ:
Υπουργείο Υγείας
Αριστοτέλους 17, Αθήνα 104 33
Γραφείο Υπουργού
Yπόψιν Υπουργού κ. Κικίλια
και Υφυπουργού κ. Κοντοζαμάνη
ΘΕΜΑ: Αίτημα αλλαγής οργανισμού λειτουργίας Πολυδύναμου Περιφερειακού
Ιατρείου Αντιπάρου
Αιτούμαστε την αλλαγή του οργανισμού του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Αντιπάρου ώστε να γίνει αυτόνομη υγειονομική μονάδα του ομώνυμου νησιωτικού δήμου περιλαμβάνοντας ειδικότητα Γενικής Ιατρικής και Παθολογίας (που ήδη στελεχώνουν το ΠΠΙ), κι επιπλέον Παιδιατρικής, ιατρό υπηρεσίας υπαίθρου (αγροτικός ιατρός), διοικητικό προσωπικό, τρεις τουλάχιστον νοσηλεύτριες για κάλυψη 24ωρης βάρδιας (υπηρετεί μία σήμερα), δύο οδηγούς ασθενοφόρου, καθώς και δυνατότητα δημιουργίας βάσης ΕΚΑΒ.
Το αίτημά μας στηρίζεται στα παρακάτω σημεία:
1. Η αρχή της νησιωτικότητας, όπως εκφράστηκε με το νομοσχέδιο «Καλλικράτης» και εφαρμόστηκε με την ανακήρυξη της κοινότητας Αντιπάρου σε Δήμο το 2011 δεν ισχύει σε ότι αφορά την παρωχημένη νομοθεσία που περιγράφει τις υγειονομικές δομές των νησιών από το 1986. Έτσι, ενώ διοικητικά η Αντίπαρος είναι αυτόνομος Δήμος, από υγειονομικής άποψη το ΠΠΙ Αντιπάρου αποτελεί απομακρυσμένη μονάδα του Κέντρου Υγείας Πάρου. Οι γιατροί της Αντιπάρου καλούνται σε τακτική βάση να καλύψουν εφημερίες του ΚΥ Πάρου, ενώ τα εφημεριακά κενά που δημιουργούνται από αυτές τις άτυπες μετακινήσεις τα καλύπτει ένας ιατρός υπηρεσίας υπαίθρου (αγροτικός ιατρός) που μετακινείται κάθε φορά από το ΚΥ στην Αντίπαρο, με αβέβαιο όφελος, αφού οι κάτοικοι αναζητούν ή τους μόνιμους γιατρούς -που ήδη γνωρίζουν- ή μεταβαίνουν στο ΚΥ Πάρου, όπου εφημερεύει ένας από αυτούς. Πολύ σοβαρά περιστατικά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από έναν αγροτικό ιατρό μόνο του (εξάλλου αυτός και ο λόγος που στα ΚΥ οι αγροτικοί έχουν πάντα την κάλυψη ενός εφημερεύοντα ειδικού) και επιπλέον μη εξοικειωμένο με τις δομές και τον εξοπλισμό του ιατρείου του ΠΠΙ Αντιπάρου.
2. Μεταξύ του ΚΥ και του ΠΠΙ Αντιπάρου μεσολαβεί θάλασσα. Οι καιρικές συνθήκες είναι τέτοιες που η συγκοινωνία και η πρόσβαση με την Πάρο δεν είναι ευχερής και σύντομη. Μάλιστα υπάρχουν και αρκετές ημέρες που υπάρχει απαγορευτικό απόπλου.
3. Η αλματώδης τουριστική ανάπτυξη του νησιού τα τελευταία χρόνια δημιουργεί υγειονομικές ανάγκες που δεν καλύπτονται από την παρούσα υγειονομική δομή, ενώ επίσης στο νησί δεν υπάρχει καμία άλλη δομή υγείας. Ο πληθυσμός του νησιού είναι πολλαπλάσιος του επίσημου αριθμού του, λόγω διαμονής πολλών ιδιοκτητών κατοικιών το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου και χιλιάδων επισκεπτών τους θερινούς μήνες.
4. Το ΕΚΑΒ αρνείται επισήμως και εγγράφως να μεταβεί από την Πάρο στην Αντίπαρο για να εξυπηρετήσει επείγοντα περιστατικά της Αντιπάρου με την αιτιολογία ότι μεσολαβεί θάλασσα, κατ’ εφαρμογή της νομοθεσίας. Ακόμα κι αυτή η επίσημη θέση του ΕΚΑΒ υποστηρίζει την ανάγκη όσων αιτείται ο Δήμος Αντιπάρου. Σημειωτέον ότι το νησί μας διαθέτει ασθενοφόρο αλλά δεν διαθέτει οδηγούς ούτε διασώστες.
5. Με τη δημιουργία των ΠΕΔΥ και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) η Αντίπαρος έχει λογιστεί ως ξεχωριστή υγειονομική μονάδα με δύο δικούς της οικογενειακούς γιατρούς και δικούς της ασθενείς. Επομένως αυτό πρέπει να μετουσιωθεί και στην πρόβλεψη του οργανισμού του ΠΠΙ και επιπλέον να δίνεται η δυνατότητα να έχει στοιχειώδες σύστημα (ΠΦΥ) για την έμπρακτη περίθαλψη των κατοίκων (με παθολόγο, παιδίατρο και 24ωρη νοσηλευτική κάλυψη).
Με όλα τα ανωτέρω συνάγεται ότι η σε καμία περίπτωση η παροχή υγείας δεν είναι συγκριτικά ισότιμη στα δύο νησιά, ενώ ήδη η οργάνωση των ΠΕΔΥ και η στάση του ΕΚΑΒ επιβεβαιώνουν την ανάγκη η Αντίπαρος να αποκτήσει και επίσημα υγειονομική αυτοτέλεια.
Προσβλέπουμε στην ανταπόκριση σας για το λογικό μας αίτημα για αναβάθμιση του ΠΠΙ Αντιπάρου με αλλαγή του οργανισμού του όπως σας παραθέσαμε παραπάνω.
Με Εκτίμηση
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Δ. ΦΑΡΟΥΠΟΣ
Υποστηρίζουμε λοιπόν για την Αντίπαρο την αναβάθμιση της βασικότατης, στοιχειώδους δομής πρωτοβάθμιας φροντίδας που διαθέτουμε. Δεν είναι δυνατό, από κάθε άποψη, νομική και ηθική, ένα νησί με μίνιμουμ υποδομή υγείας να αποψιλώνεται και να καλείται να καλύψει άλλες ανάγκες από τις καθορισμένες.
Πρέπει να οργανωθεί καλύτερα η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην Αντίπαρο (όπως εχει γίνει σε άλλα νησιά αυτής της δυναμικής, βλ. Σίφνο και Αμοργό) και παράλληλα να αρχίσει να αναπτύσσεται η ιδέα μιας δευτεροβάθμιας δομής φροντίδας υγείας για την Πάρο, όπως γίνεται σε άλλα νησιά κοντά μας (βλ. Νάξο).
Αναμφίβολα όμως στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα το μέλημα όλων μας και όλων σας πρέπει να είναι η υπέρ του πληθυσμού λειτουργία του ΚΥ Πάρου. Γιατί αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί υπέρ του πληθυσμού, παρέχοντας δηλαδή δημόσια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και καλύπτοντας τις ανάγκες των κατοίκων.
Δεν είναι δυνατόν να μετακινούνται όλα αυτά τα χρόνια οι γιατροί της Αντιπάρου για να καλύπτουν τις ανάγκες του Κέντρου Υγείας Πάρου και στη θέση τους να καλύπτουν τα κενά οι αγροτικοί του ΚΥ, χωρίς για όλα αυτά να υπάρχουνε εγκρίσεις από την προϊστάμενη 2η ΔΥΠΕ. Η συνθήκη να καλύπτουν αγροτικοί γιατροί την Αντίπαρο μας γυρίζει 20 χρόνια πριν, και σε όλη αυτή τη θεώρηση υπάρχει μία στρεβλή άποψη των αναγκών που έχει το νησί μας και των συνθηκών που βιώνουν οι κάτοικοι των μικρών νησιών. Ποιος θα μας τις περιγράψει αυτές τις ανάγκες καλύτερα, ο διοικητικός προϊστάμενος σε ένα γραφείο στην Πάρο ή στην Αθήνα ή εμείς που έχουμε νιώσει στο πετσί μας τον φόβο του αποκλεισμού στα δέκα μποφωρ; (Κάτι ανάλογο έχει συμβεί άλλωστε και σήμερα, για αυτό και απουσιάζω). Έχουμε τη διαρκή αίσθηση του πολίτη δεύτερης κατηγορίας, ειδικά στον τομέα της υγείας με την αντιμετώπιση που έχουμε τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν περίοδοι που η Αντίπαρος έμενε τελείως ακάλυπτη από εφημερία και καλυπτόταν μόνο τα Σαββατοκύριακα, υπάρχουν άλλες αποφάσεις για εφημερίες των ιατρών σε ετοιμότητα (δηλαδή να εφημερεύουν από την Αντίπαρο στο ΚΥ Πάρου, σαν να μην υπάρχει θάλασσα!), αποφάσεις αλλοπρόσαλλες που ξεπερνούν τη λογική!
Η Αντίπαρος είναι ξεχωριστό νησί, μεσολαβεί θάλασσα, με ότι συνεπάγεται αυτό, και αυτή την ελάχιστη δομή οργάνωσης που διαθέτουμε μάς την υποβαθμίζει η διαρκής ανάγκη του ΚΥ Πάρου να στηρίξει τη λειτουργία του. Έχουμε ένα πρόβλημα (ΚΥ) και δημιουργούμε δεύτερο (Αντίπαρος) χωρίς τελικά να δώσουμε λύση στο πρώτο, κι έτσι έχουμε δύο προβλήματα πλέον!
Τα τελευταία χρόνια απουσιάζει κατά τη γνώμη μας η ορθή και εν τω βάθει διοικητική διασύνδεση του πολυδύναμου ιατρείου και του Κέντρου Υγείας Πάρου με τη 2η ΔΥΠΕ. Από το 2015, που με νόμο η αρμοδιότητα όλου του Αιγαίου πέρασε σε μία υπηρεσία (2η ΔΥΠΕ) ο Διοικητής έπαψε να έχει εικόνα των μονάδων, έχει μόνο την εικόνα που μπορεί να του μεταφέρει ο εκάστοτε συντονιστής επιστημονικής λειτουργίας ή κάποιος άλλος.
Αν είχε εικόνα ο εκάστοτε Διοικητής, αν αναζητούσε δηλαδή να μάθει, θα ανακάλυπτε ότι στην Αντίπαρο ο πληθυσμός έχει μείνει σταθερός φυσικά την τελευταία εξαετία, αλλά οι συνταγές και οι επισκέψεις έχουν υπερδιπλασιαστεί και αυτό μπορώ να σας το παρουσιάσω με νούμερα : 5000 επισκέψεις ΕΟΠΥΥ στο γενικό γιατρό κ. Σκούρτη -που επίσης δεν βρίσκεται εδώ σήμερα λόγω του απαγορευτικού- το έτος 2013, 9000 επισκέψεις ΕΟΠΥΥ το 2018, και βέβαια υπάρχουν κι άλλες τόσες μη καταχωρημένες στον ΕΟΠΥΥ, όπως εμβολιασμοί, συμβουλευτική, επείγοντα, ξένοι, κλπ, ενώ άλλες τόσες είναι οι επισκέψεις της άλλης γιατρού, της κ. Γεωργίου που είναι παθολόγος, φτάνουμε δηλαδή σε νούμερα 9.000 επί τρία ή και επί τέσσερα. Ως γνωστό οι κάτοικοι του νησιού δεν ξεπερνούν τους 1200. Και συνεχίζω: 9000 συνταγογραφήσεις στον κ. Σκούρτη το 2013, 20.000 συνταγογραφήσεις στον κ. Σκούρτη το 2018!, 736 παραπεμπτικά ΕΟΠΥΥ το 2013, 2900 παραπεμπτικά ΕΟΠΥΥ το 2018, πάλι μόνο στον ένα γιατρό). Οπότε ή και οι 1000 κάτοικοι του νησιού πάνε από συνήθεια δεκάδες φορές το χρόνο στο γιατρό ή έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι επισκέψεις από τους κατοίκους της Πάρου, κάτι που αποτελεί κοινό μυστικό στα δύο νησιά. Αν είχε εικόνα ο εκάστοτε ΔΥΠΕάρχης, θα μπορούσε να ξέρει ότι οι αγροτικοί γιατροί που έρχονται να εφημερεύσουν δεν έχουν που να μείνουν, καθώς δεν διαθέτουμε δημοτικά καταλύματα αλλά και το ιατρείο δεν είναι κατάλληλος χώρος για να κοιμούνται. Ο εκάστοτε Διοικητής εν τέλει θα ήξερε επιπλέον ότι το ΕΚΑΒ δεν περνάει στην Αντίπαρο με επίσημο έγγραφό του, και αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα σε βαριά περιστατικά, αφού ο Δήμος διαθέτει ασθενοφόρο αλλά όχι διασώστη οδηγό. Θα γνώριζε ότι ο γιατρός της Αντιπάρου που εφημερεύει στο Κέντρο Υγείας Πάρου και φεύγει το άλλο πρωί για να καλύψει την Αντίπαρο δεν διακτινίζεται, αλλά θέλει τουλάχιστον 30-40 λεπτά, και στο διάστημα αυτό έχει συμβεί και θάνατος. Σημειώνω ότι για τέτοια δυσάρεστα συμβάντα, σε ημέρα χωρίς γιατρό εφημερίας στο νησί, έγινε μηνυτήρια αναφορά από μέρους του Δήμου και άλλη μία αυτεπάγγελτα από τον Άρειο Πάγο εναντίον κάθε υπεύθυνου για το γεγονός του ότι η Αντίπαρος στερείτο εφημερεύοντος ιατρού.
Αλλά αυτό για το οποίο πρέπει όλοι να αναρωτηθούμε, πέραν των προβλημάτων που γεννάει στην Αντίπαρο η ελλειμματική λειτουργία του ΚΥ Πάρου, είναι για ποια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας μιλάμε όταν υπάρχει ακτινολογικό με δύο μόνο τεχνικούς χωρίς ακτινοδιαγνώστη ιατρό και με συχνές βλάβες; Όταν δεν υπάρχει μικροβιολογικό τμήμα; Όταν απουσιάζουν τα πρωινά από το ΚΥ οι ειδικοί γιατροί; Και επιπλέον να αναρωτηθούμε: γιατί στην Αντίπαρο δεν έχουν φυτρώσει δομές ιδιωτικής υγείας έστω για το καλοκαίρι, που οι ανάγκες ξεπερνούν τις δυνατότητες του Ιατρείου Αντιπάρου; Απαντώ: γιατί οι δύο γιατροί είναι εκεί (όταν δεν είναι στο ΚΥ Πάρου) και κάνουν καλά τη δουλειά τους. Στην Πάρο και μάλιστα γύρω-γύρω από το κέντρο υγείας έχουν σαν μανιτάρια αναπτυχθεί τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Θα άνθιζε ο ιδωτικός τομέας αν το Κέντρο Υγείας λειτουργούσε επαρκώς; Αν είχε επιπλέον γενικούς γιατρούς και γιατρούς ειδικότητας; Αν τα πρωινά πήγαινες στο ΚΥ και έβρισκες γιατρό ειδικό και δεν πήγαιναν τα ραντεβού ένα και δύο μήνες μετά; Σύμφωνα με ακριβείς και πλήρως εξακριβωμένες πληροφορίες στο πρωινό ωράριο ελάχιστοι πηγαίνουν πλέον στο κέντρο υγείας για εξέταση, ακόμα και για συνταγογράφηση.
Είναι φανερό πλέον πως δεν μιλάμε για το πώς θα οργανώσουμε το Κέντρο Υγείας, πυλώνα της δημόσιας υγείας στην Πάρο, αλλά πώς θα άρουμε αυτή την απαξίωση που έχει στα μάτια της τοπικής κοινωνίας.
Σας ευχαριστώ,
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΦΑΡΟΥΠΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ